Hukuk, Tazminat ve Alacak İlişkileri

Vatandaşa sunulan hukuk Hizmetleri genel itibariyle 4 alana ayrılmaktadır. Birincisi alacak ve borçluluk ilişkisinden dolayı doğan “Ticaret Hukuku” alanıdır. Vatandaş bu alanda mevcut olan hukuk mevzuatı çerçevesinde ve kanunlar nezdinde alacaklarını ve ticaret hukukundan kaynaklı haklarını araya bilmektedir. Alacak hukukunda vatandaşlar ve şahıs şirketleri birbirlerinden olan alacaklarını basit yazılı veya sözlü anlaşmalarla tesis edip yürütmektedir. Tarafların karşılıklı defter tutması durumunda alacaklar defter kayıtlarıyla istenebilmektedir. Ancak tacir olmayan şahısların birbirlerinden olan alacak ilişkilerinde genel itibariyle senet/bono kullanılmaktadır. Tacirlerde ise defter tutulmasının yanı sıra çek senet gibi kambiyo evrakları da ticari faaliyetlerde bir ödeme ve borçlanma aracı olarak kullanılmaktadır. Genel itibariyle çekte vade uygulanmaz ancak Türkiye'nin ticaret hayatında çeker vadeli bir ödeme aracı olarak kabul edilir ve bir ödeme aracı olarak kullanılır. Tacirlerin ve şahıs firmalarının ve ticaret şirketlerinin defter kayıtları karşılıklı mutabakat ile alacağın ve borcun ve yine aynı şekilde ticari ilişkinin varlığına delil olarak kabul edilir. Ticari işlemler karşılığında borçlu olan tarafın borcunu vadesinde ödememesi halinde bu sefer de icra hukuku devreye girer.

İcra Hukuku

İcra hukuku devreye girdikten sonra alacaklı alacağı olan çek için icra takibi senet için icra takibi ve defter kayıtlarına bağlı olarak oluşturacağı cari hesap tablosu ile icra takibi yapabilecektir. Çek ve senet gibi evraklarında itirazlar dava yoluyla yapılabilmektedir. Ticari defter cari tablosu alacağı gibi ilamsız takiplerde ise itirazlar ancak icra dosyası üzerinden yapılabilmektedir. Borçlunun borcu kısmen kabul kısmen “Red Hakkı” da bulunmaktadır. Bu da borçlunun yapılacak yargılama sonrasında alacağın yüzde 20'si kadar icra inkar tazminatı ve işleyecek faizden kurtulmasını sağlamaktadır.

Tazminat Hukuku

İkinci alana değinecek olursak borçlar hukukunun haksız fiil olarak tanımladığı tazminat hukuku alanıdır. Bu olayın genel itibariyle bir şahsın veya tüzel kişinin bir başka şahsa veyahut tüzel kişiye vermiş olduğu bedeni, maddi, mali vesaire hasarların ve zararların ortadan kaldırılması veyahut yerine zararı karşılayacak tutar kadar para ödemesi veyahut mal teslimi yapılması alanını genel olarak ilgilendirir. Çok karşılaşılan zararlar trafik kazalarından kaynaklanan bedeni ve maddi zararlar olmakla birlikte bunu takiben iş kazaları ve meslek hastalıkları tazminatı gereken birer haksız fiil olarak karşımıza çıkmaktadır. Tazminat hukuku alanını kısaca özetleyecek olursak genel bir hukuk ilkesi olan zarara sebebiyet veren kusuru oranında onu tazminle mükelleftir.

Üçüncü alanda ise devletin ve devlet kurumlarının vatandaşlardan olan vergi alacaklarının hukukunu ilgilendirmektedir. Vatandaşın devlet ile ilgili olan borçlanma hukuku genel itibariyle ödenmeyen vergi tahakkukları, sosyal sigortalar primleri, vergi ödeme emirleri, imar cezaları ve vatandaşın bu cezalara itirazları ve bu cezaların hukuka uygunluğunu denetler.