İçindekiler
Bu yazımızda, bu kazaların geçekleşmesi durumunda Kazazedelerin sigorta şirketlerinden tazminat alabilmesi için atması gereken hukuki adımları hukuki terminolojiye pek değinmeksizin, vatandaşın idrakine uygun olabilecek bir biçimde anlatacağız. Trafik kazaları temel anlamda ikiye ayrılır Bunlar yaralanmalı-ölümlü trafik kazaları ve maddi hasarlı trafik kazalarıdır.
Maddi Hasarlı Trafik Kazaları
Tutanak Ve Araçların Tamirat Süreçleri
Kurban Bayramı tatili için yola çıktığınız sırada sizin ve yahut başka bir aracın, ve yada üçüncü bir aracın kusuru ile gerçekleşen bir trafik kazasında yapılması gereken öncelikli şey araçların içerisinde sürücü veya yolcu olarak bulunan kimselerin içerisinde yaralanan olup olmadığının tespitidir. Bu tespitin yapılmasından sonra şayet araçlarda maddi hasarlı bir durum var ise bu durum kaza tespit tutanağı adı verilen ve sürücüler tarafından doldurulan bir tutanağa geçirilir.
Takip eden süreçte bu tutanaklar sigorta şirketlerine ibraz edilir kazada hasar gören araçlar tamir gördüğü esnada bu tutanakta kusurlu olarak görülen kimselerin sigorta şirketinden kusursuz olan araç tamirat bedellerini alır.
Ancak kusurlu olan taraf kendi aracının onarımından kaynaklanan tamirat bedellerini yüklenmek zorunda kalır. Ancak kusurlu araçta kasko sigortası var ise her halükarda aracının tamirat bedelini kasko sigortası yüklenir. Trafik kaza tespit tutanağına yazılan beyanlar ve kaza krokisi TRAMER adı verilen bir Merkezce işlenir ve kusurlu taraf belirlenir daha sonra tarafların kusur payına göre tamirat bedeline katlanılır.
Araç Değer Kaybı Süreci
Maddi hasarlı trafik kazalarında kazada kusurlu olan taraf, kusursuz olan veya daha az kusurlu olan tarafın, trafik kazası sonucunda aracında meydana gelen araç değer kaybını öder. Değer kaybı terimi hukuki bir terim olmasına karşın tam olarak yazıldığı gibi kazaya sebebiyet veren kişinin, zarar verdiği kişiye ödediği tazminat bedelidir. Kısaca değer kaybı, aracın ikinci el satışı halinde, kazadan dolayı kaybedeceği değerin tazminini ifade etmektedir.
Ancak bu bedel zorunlu trafik sigortası tarafından poliçelendirildiği için kazada esas kusurlu olan tarafın sigortasından tahsil edilen bir bedeldir. Kazada ağır kusurlu olan tarafın zorunlu trafik sigortasının olmadığı durumlarda ise ağır kusurlu olan tarafın şahsı ve ruhsat sahibinden değer kaybı bedeli talep edilebilir.
Aracını Kendi Kaskosundan Yaptıran Kusursuz Sürücü Aracının Değer Kaybını Talep edebilir
Trafik kazasında kusursuz olan tarafın aracında kasko sigortası var ise aracını kusurlu tarafın sigorta poliçesine dayalı olarak tamir ettirmek zorunda değildir. Kazazedeler kasko poliçelerinden kaynaklı olarak araçlarının tadilatını yaptırsa bile aracının değer kaybını kusurlu olan tarafın zorunlu trafik sigortası poliçesine dayalı olarak talep edebilirler.
Peki araç değer kaybında nazara alınacak ölçüler nelerdir ?
Öncelikle değerlendirmeye esas alınacak değerleme ölçütü aracın satın alınma tarihindeki sigorta poliçe değeridir. Araç değer kaybında esas alınacak ölçünün taban limiti bu ölçüye göre belirlenecektir.
Araç Değer Kaybının Hesaplanması için Gereken Şartlar
- Araçta hasar gören kısımdır. Aracın ana gövde denilen bölümlerinin hasar görmesi aracın değer kaybı tazminatı alabilmesi için temel ölçütlerden biridir.
- Değer kaybı talep edilen araç çekme belgeli ve hurda belgeli işlem görmüş araçlardan olmamalıdır.
- Aracın 165.000 KM mesafeden az kullanılmış olması gerekliliğidir. Danıştay bu kriteri uzun süreli kullanılan araçların ticari değerinin zayıflaması münasebetiyle değer kaybının olmadığı savında olması münasebetiyle yürürlükte tutmaktadır.
- Araç değer kaybının talep edilebilmesi için, trafik kazasının çift taraflı bir kaza olması gerekmektedir.
- Aracın yaşının 10 u geçmemiş olması da gerekmektedir.
- Son olarak değer kaybı bedeli talep edecek araç sürücüsünün kusurunun az veya hiç olmaması gerekliliğidir.
Araç Değer Kaybında Talep Zaman aşımı Süresi
Kusursuz sürücünün sahip olduğu diğer bir hak ise zararını karşılamak amacıyla sigorta şirketine başvurmaktır. Ancak zararlı çıkan taraflar, kaza gerçekleştikten sonraki 2 sene içerisinde trafik sigortasından istifade etmek amacıyla sigorta şirketlerine başvurabileceklerdir. Bazı sigorta şirketlerinin sunduğu kasko hizmeti araç değer kaybını karşılamasa da, sigorta şirketi ile hazırlanacak poliçeye değer kaybı güvencesi dahil edilebilmekte ve zarar sigorta şirketince ödenebilmektedir.
Araç Değer Kaybını Alanında Uzman Eksperler Hazırlayacaktır
Sigortalının sorumlu olduğu araç kazalarında değer kaybı, talep edilmesi halinde ilgili branşta ruhsat sahibi sigorta eksperleri tarafından tespit edilir. Bu husus Sigorta Genel Şartları 5a maddesi gereğince zorunlu tutulmuştur. Kazada mağdur olan kimseler, serbest bir ekspere araç değer kaybını tespit ettirebilecekleri gibi, bu tespitin yapılmasını sigorta şirketinden de talep edebileceklerdir.
Ticari Kazanç Kaybı Sigortadan Talep Edilmez
Ticari kazanç kaybı, sigorta poliçelerince teminat altına alınmamaktadır. Bunun gerekçesi ise bu tazminat türünün genel geçerliliğe sahip olmaması, Binek araçların şirket üstü kayıtlarla ticari alana sokulması altında yatan kötü niyetli tasarruflar ve ticaret hayatının belli bir kalıpla sınırlandırılamaması sebebiyle sigorta şirketinin teminat bedeli belirlemekte zorlanmasıdır.
Ticari Kazanç Kaybı Kimden Talep Edilebilir
Ticari kazanç kaybının sigorta tarafından teminat altına alınmaması sebebiyle bu bedel kazaya sebebiyet veren sürücü veya aracın ruhsat sahibinden talep edilebilir. Burada araç sürücüsü ve ruhsat sahibi farklı kimseler ise her iki taraftan da bu bedel talep edilebilecektir. Bu talep ise ancak dava yolu ile olabilmektedir.
Ölümlü Ve Yaralanmalı Trafik Kazaları
Her sene kurban ve ramazan bayramlarında yola çıkan vatandaşlar hakkında maalesef yüzlerce trafik kazası haberleri okumaktayız. 2019 bayram kazası haberleri için umarız ki en düşük yıllardan biri olur. Bayram trafik kazası istatistiklerine gelecek olursak her sene ortalama 200 kadar kişinin ölüm ve 1200 kadar kişinin de yaralanma haberini almaktayız.
Bu kazaların içerisinde yaralanma ve ölümlere sebebiyet veren en büyük etmenler; şoförlerin uzun yol tecrübelerinin olmaması, araç içerisinde güvenlik önlemlerinin alınmaması(emniyet kemeri gibi) ve yolda hız sınırlarının aşılmasıdır. Nasıl uzun yol hakkında tecrübesi olmayan bir şoför her zaman risk altında ise Hukuken Uzun bir yola Tabi olan Sigorta ve tazminat süreci de tecrübeli bir avukat tarafından takip edilmez ise kazazedeler bu konu hakkında her zaman risk altında olacaktır. Zira bu alan baştan sona uzmanlık ve ihtisas gerektiren bir alandır. Ancak vatandaşlarımızın bir ön bilgi edinebilmesi adına burada tüm teferuatlarıyla Bayram yolunda gerçekleşecek bir trafik kazasında vatandaşın izlemesi gereken Yolları anlatacağız.
Ölümlü Trafik Kazaları
Ölümlü Trafik Kazasında Ölenin Yakınları Tazminata Hak Kazanır
Trafik kazasında ölenin evliyse eşi ve çocukları, her halükarda anne ve babası, evli değil ise sağlığında sürekli desteklediği kimseler(örneğin kişinin kardeşleri, burs verdiği öğrenciler, maddi destekte bulunduğu arkadaşları gibi ) sigortadan tazminat almaya hak kazanacaklardır. Bu kişiler hukukta genel olarak DESTEKLER olarak tanımlanmaktadır. Biz de yazımızın geri kalanında öleninin yakınlarına kısaca DESTEKLER kelimesi ile değineceğiz.
Desteklerin durumunu ayrı ayrı ele almadan önce araç sürücüsü olanların ve araçta yolcu olarak bulunan kimselerin durumunu ve kazanın çift taraflı ve tek taraflı olması durumunda kimin tazminata hak kazanabileceğini izah etmekte fayda görüyoruz.
Tek Taraflı Trafik Kazasında Araç Sürücüsünün Durumu
Trafik kazasından önce aracın sürücüsü gerekli dikkat ve özeni göstermekle yükümlüdür. Bu dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı olarak, tek taraflı bir trafik kazası meydana gelmesi halinde araç sürücüsünün destekleri geride bıraktığı kimselere(desteklerine) destek tazminatı bırakamayacaktır.
Ancak tek taraflı trafik kazası sürücünün kendisinden kaynaklanmayan sebeplere dayanıyorsa; Örneğin yolun bozuk olması, çığ, sel ve afet durumlarında, aracın Teknik aksamında bir anda meydana gelen bozukluklar olması halinde araç sürücüsü tek taraflı bir trafik kazası yapsa bile geride bıraktıkları destekten yoksun kalma tazminatına hak kazanacaklardır. Ölenin destekleri aracın sigortalı olması halinde aracın kendi sigortasından bu tazminat bedelini talep edebileceklerdir.
Çift Taraflı Trafik Kazasında Araç Sürücüsünün Durumu
Bayram Yolunda çift taraflı bir trafik kazası meydana gelmesi halinde her iki araç sürücüsünün kaza anındaki kusur durumlarına göre geride bıraktıkları aileleri için destekten yoksun kalma tazminatına hak kazanacaklardır.
Bir trafik kazasında ölen ve yaralanan varsa bu durum aynı zamanda adli bir olgu olduğu için savcılıkça incelemeye tabi tutulacaktır. Savcılık incelemesi ve ceza mahkemesi sürecinde tarafların kusur durumu kaza anında tutulan trafik kaza tespit tutanağı ve kaza anında görgü tanıkları ve araçların içerisinde yolcu olarak bulunan kimselerin ifadeleri doğrultusunda şekillenecektir. Kaza hakkındaki kusur dağılımı; yukarıda bahsettiğimiz bilgi ve belgeler çerçevesinde savcılık tarafından görevlendirilecek bilirkişi tarafından yapılacaktır.
Bir tarafın kusuru çok ağır baskın ise Örneğin bir aracın ters şeride girmesi aracın süratinin hız limitlerinin çok çok üzerinde olması gibi bir tarafının kusurunun su götürmez bir şekilde açık olduğu durumlarda savcılık veya mahkeme kimi zaman kusur dağılımına ihtiyaç kalmaksızın doğrudan bir tarafa kusur tayin edebilir.
Trafik Kazasında Ölenin Anne Ve Babası Destekten Yoksun Kalma Tazminatına Hak Kazanırlar
Trafik kazasında ölen kimsenin anne ve babası her halükarda çocuklarının desteğinden yoksun kalacakları için destekten yoksun kalma tazminatına ayrı ayrı hak sahibi olacaklardır.
Anne ve babanın destekten yoksun kalma tazminatına hak kazanabilmesi için çocuklarının evli veya bekar olması kendi çocuklarının olup olmaması, herhangi bir gelirinin olup olmaması durumu önemli değildir. Ölenin anne ve babası her şart altında destekten yoksun kalma tazminatı alabilmektedir. Burada gerekçe ise ölenin hayat boyu anne ve babasının maddi ve manevi olarak yanında olacak olması ve hastalıkta ve sağlıkta her zaman anne ve babasını destekleyeceği gerekçesi öne çıkmaktadır.
Trafik Kazasında Ölenin Eşi Ve Çocukları Destekten Yoksun Kalma Tazminatına Hak Kazanırlar
Trafik kazasında ölen kimse evli ise eşi ve çocukları tazminat bedeline hak kazanırlar. Bu tazminat hakkı anneye iki pay ve 18 yaşından küçük çocuklara birer pay şeklinde dağılır. Destekten yoksun kalma tazminat bedeli çocuklar anne ve baba için ayrı ayrı hesaplanıp ödenmektedir. Tek bir parça halinde tazminat ödemesi yapılmamaktadır.
Ölenin çocuklarının 18 yaşından büyük olması durumunda kural olarak bu çocuklar destekten yoksun kalma tazminat bedeli ne hak kazanan almamaktadır. Ancak çocukların eğitim hayatının devam etmesi Örneğin üniversite öğrencisi olmaları durumunda bu destek süresi 24 yaşına kadar devam etmektedir.
Ölenin çocuklarının kız çocuğu olması durumunda yine 18 yaş kuralı bu sefer 20 yaş kuralı geçerlilik kazanacaktır. Bu kızın aynı zamanda üniversitede okuyor olması halinde yine hesap yaşı 24 olarak kabul edilecektir. Yine büyük şehirlerde yaşayan çocukların destek süreleri 18 yaşına ek olarak kızlarda 2 sene ve erkeklerde 1 sene fazla olmak üzere hesaplanmaktadır.
Trafik Kazasında Ölenin Eşinden Ayrı ise Çocukları Destekten Yoksun Kalma Tazminatına Hak Kazanırlar
Trafik kazasında ölen erkek veya kadın boşanmış ise çocukları ölenin desteğinden yoksun kalmaktadırlar. Eşler ayrı olsa bile çocukları ölümlü bir trafik kazası halinde destekten yoksun kalma tazminatını hak kazanmaktadırlar
Nafaka Alacaklısı Eşin, Nafaka Borçlusu Ölenin Desteğinden Yoksunluğu Hali
Şayet nafakalı bir boşanma durumu söz konusu ise ölen eşin nafaka alacaklısı eşe destek olduğu kabul edildiğinde nafaka alacaklısı eşin destekten yoksun kaldığı kabul edilip bir tazminat ödemesi yapılmalıdır.
Trafik Kazasında Araç içerisinde Yolcu Olarak Bulunan Kişilerin Durumu
Araç içerisinde yolcu olarak bulunan kişinin ölümü halinde kazanın tek taraflı veya çift taraflı bir kaza olmasına bakılmaksızın ve araç sürücülerinin kusur durumu dikkate alınmaksızın her halükarda araç içerisinde yolcu olarak bulunan kimsenin yakınları tazminata hak kazanacaklardır.
Ancak bunun tek bir istisnası vardır araç sahibi, sahibi bulunduğu araç içerisinde sürücünün kusuru ile vefat ederse sigortadan tazminat bedeli almaya hak kazanamayacaktır.
Şayet araç sürücüsünün dikkatsizlik ve özensizlik ile meydana gelen ve ölenin içinde bulunduğu aracın şoförünün kusurundan kaynaklanan durumlarda tazminattan %25 oranında bir hatır taşımacılığı indirimi yapılmaktadır.
Ölümlü Trafik Kazasında Aracın Sigortası Yoksa Tazminat Bedeli Güvence Hesabından Alınır
Güvence Hesabı, trafik kazalarında sigortasız araçların vermiş olduğu bedeni hasar durumlarında(yaralanma ve uzuv kaybı gibi), aynı zamanda kaza sonucunda gerçekleşen ölümler sonucunda ölenin geride bıraktığı yakınlarına tazminat bedeli ödeyen bir kurumdur.
Trafik kazası gerçekleşmesi durumunda araçlardan birinin veya her ikisinin zorunlu trafik sigortasının olmadığı durumlarda yukarıda bahsettiğim üzere destekten yoksun kalan kimseler sigorta tazminatları için, bir güvence fonu olan güvence hesabından talepte bulunabileceklerdir. Güvence fonu tıpkı bir sigorta şirketi gibi destekten yoksun kalan kimselere, tazminat ödemesi yapacaktır.
Güvence Hesabından Tazminat Ödenmesi Durumunda, Kusurlu Taraftan Bu Ödeme Talep Edilir(Rücu Süreci)
Bahsettiğimiz üzere güvence hesabı sigortasız araçların vermiş olduğu zararları tazmin eden bir kurumdur. Bu kurum prensip olarak ödemiş olduğu tazminatları zarara sebebiyet veren taraftan geri ister. Bu husus hukukta "Rücu" olarak tabir edilir.
Ödenen tazminatta bir rücu durumunun olup olmadığının tespiti için öncelikle kusur bilirkişi raporları dikkate alınır. Bu raporlarda ağır kusurlu olan taraf sigortasız ise kendisine rücu edilir. Şayet kusuru Az ise ve yine güvence hesabı tarafından bir ödeme yapılmış ise bu sefer kusuru oranında kişiye rücu edilir.
Ölümlü Trafik Kazalarında Zaman aşımı Süresi 15 Yıldır
Ölümlü trafik kazası zaman aşımı; Hukukta haksız fiil failinin öğrenildiği tarihten itibaren dava açma süresi 2 yıldır. Ancak ölümlü trafik kazalarında Türk Ceza Kanun'unda ki uzatılmış zaman aşımı süreleri nazara alınmaktadır. Uzatılmış zaman aşımı süresi ise 15 yıldır.
Ölümlü trafik kazası tazminatı davası açabilmek ve talepte bulunmak için süreye bağlı olmayan bir diğer süreç ise, ceza davası sürecidir. Kazanın üzerinden ne kadar süre geçmiş olursa olsun ceza dava yargılama süreci devam ettiği müddetçe zarar görenler her zaman tazminat bedellerini yargı yoluyla talep edebileceklerdir. Zira burada temel prensip haksız fiile sebebiyet veren tarafın belirlenme sürecinin devam ediyor oluşudur.
Ölümlü Trafik Kazasında Yaralananlar için Zamanaşımı Süreleri
Ölümlü trafik kazasında yaralanan kişilerin talep ve dava zaman aşımı süreleri de tıpkı ölümlü trafik kazasındaki ölümlü trafik kazasındaki ilkelere bağlı olarak 15 yıldır.
Otobüs ve Yolcu Taşımacılığı Sırasında Gerçekleşen Ölümlü Trafik Kazaları
Otobüs trafik kazalarında veya yolcu taşımacılığı sırasında ölenlerin yakınlarının tazminat hakları iki ayrı poliçeden istifade edilmek suretiyle tazmin edilmektedir. Bunlardan birisi karayolları zorunlu trafik sigortası dediğimiz genel sigorta poliçesi üzerinden doğan haklarıdır. Bir diğeri de otobüs ve uzun yol yolcu taşımacılığı yapanların tabi olduğu "Taşımacılık Sigortası" adı verilen, özetle koltuk sigortası olarak tabir edilen sigorta teminatı türüdür. Otobüs veya uzun yol taşımacılığı sırasında ölenlerin yakınları bu her iki sigorta poliçesinden ayrı ayrı tazminat alabileceklerdir.
Ölümlü Trafik Kazasında Kimlerden Tazminat Talep Edilebilir Ve Davada Sorumlu Olan Taraflar
Sigorta Şirketi
Muhtemel bir trafik kazasında doğacak zararlar sigorta poliçesi tarafından teminat altına alınması sebebiyle, kazanın olduğu senenin poliçe limitlerine bağlı olarak sigorta şirketi tarafından tazmin edilir. Sigorta şirketi; Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası(Trafik Sigortası) veya var ise Kasko Sigortasının limitleri oranında ölenin yakınlarına tazminat ödemesi yapmaktadır.
Araç Sürücüsü ve Ruhsat Sahibi(işleten)
Araç sürücüsü ve ruhsat sahibi, sebep olduğu zararlardan prensip olarak birlikte sorumludurlar. Zira aracın sürücüsü ve aracın işleteni sayılan ruhsat sahibi, zarar görenlere karşı birlikte sorumlu olacaklardır. Burada araç sürücüsü ve ruhsat sahibi teminatı aşan durumlarda ve zararlarda sorumlu olacaklardır.
Örnek verecek olursak; bilirkişi tarafından tespit edilen zararın 690.000 TL olduğunu kabul edelim, 2019 yılı trafik kazalarında, zorunlu mali sorumluluk sigortası tarafından teminat altına alınan Bedel, Kişi Başına Sakatlanma Ve Ölüm için 390.000-TL'dir. Böylece sigorta şirketi tarafından ödenecek en yüksek limit, zarar ne olursa olsun bu bedeli aşmayacaktır. Zarar olarak hesaplanan 690.000-TL bedelin geriye kalan ve sigorta şirketince ödenmeyen bakiyesi olan 300.000-TL bedel, aracın sürücüsü ve ruhsat sahibinden(işleteninden) talep edilebilecektir.
Ölümlü Trafik Kazasında Talep Edilebilecek Tazminat Türleri
Maddi Tazminatlar
Destekten Yoksun Kalma Tazminatı
Ölenin sağlığında yanında olduğu, maddi ve manevi olarak desteklediği, -anne baba eş çocuklar ve nişanlı vb- gibi destek tazminatına hak kazanan Kimseler Öleni kaybetmelerinin den Doğan zararlarının tazminatını ‘’Destekten Yoksun Kalma Tazminatı’ adı altında talep edebilirler.
Hastane ve Tedavi Giderleri
Kaza anında kişi hemen ölmemiş seve bir tedavi süreci sonrasında ölüm gerçekleşmişse yine her türlü tedavi gideri dava ve talep konusu edilebilir.
Cenaze ve Defin Giderleri
Ölenin her türlü cenaze ve defin gideri yine dava ve talep konusu edebilecektir.
Manevi Tazminat
Ölenin yakınlarının, yukarıda bahsedildiği üzere destek tazminatındaki gibi kısıtlı olmaksızın, Eşi, çocukları, kardeşleri anne ve babası arkadaşları gibi tüm yakınları bu tazminat davasında açmaya hak sahibidirler.
Burada esas alınan kriter ölenin, ölümü sebebiyle davacılar da doğacak olan manevi zararlardır. Bu tazminat yürü sadece aracın sahibi ve işletenin den talep edilebilmekte, istisnai durumlarda Sigorta poliçesinde de teminat altına alınabilmektedir.
Yaralanmali Trafik Kazaları
Kurban ve Ramazan Bayramında, meydana gelen trafik kazalarında sürücülerin dikkatsizliği veya araç içi önlemlerini almamaları münasebetiyle her yıl ortalama 1200 kadar kişi yaralanmaktadır.
Bayram için yola çıkıldığında bir kazasının gerçekleşmesi durumunda olayda yaralanan var ise mutlaka polis çağrılmalı ve olay Trafik kazası tespit tutanağı adı verilen tutanağa, polis tarafından geçirilmelidir. Olay böylece resmiyet kazanacak ve adli süreç başlayacaktır. Takip eden süreçte adli süreç tarafların ifadelerinin alınması ile devam edecek ve 6 aylık bir iyileşme periyodunun sonrasında tazminat talep hakları kaim olacaktır.
Trafik kazasında yaralanan kimseler, aşağıda belirteceğim unsurlar dahilinde, kaza sonucu doğan kalıcı bedeni hasarları karşılığında (kalıcı iş göremezlik veya maluliyet olarak da tabir edilir) Bir maluliyet tazminatı Bedeli almaya hak kazanır.
Trafik Kazasında Yaralanan Kimselerin Tazminat Hakları
Tek Taraflı Kazalar
Tek taraflı yaralanmalı trafik kazalarında sigorta ve tazminat süreci tek taraflı trafik kazalarında aracın sürücüsü kendi kusuru sebebiyle sebebiyet vermiş olduğu kazada herhangi bir tazminat bedeli ne hak kazanmaz.
Bunun istisnası doğal afet, yoldaki bozukluk, önlem alınmadan yapılan yol tadilat çalışmaları, Yola aniden fırlayan canlı veya cansız cisimler, kısaca ikinci bir etmenin kazaya sebebiyet verdiği durumlarda bu ikinci etmenin kusur durumuna göre tek taraflı kazada yaralanan kimseye tazminat hakkına sahip olacaktır.
Tek taraflı trafik kazasında araç içerisinde yolcu olarak bulunanların durumu
tek taraflı trafik kazasında araç içerisinde yolcu olarak bulunup kaza sonucu yaralanan kimseler araç sürücüsünün kusuruna bakılmaksızın her halükarda sigortadan tazminat talep etme hakkına sahip olacaklardır.
Ancak binek araçlarda ödenecek tazminat bedeli hakkında %25 oranında bir hatır taşımacılığı indirimi söz konusu olacaktır. Tek taraflı kaza bir toplu taşıma aracı veyahut şehirler arası taşımacılık yapan bir araçta veya ticari amaçlı kullanılan bir araç içerisinde olması halinde bu indirimde yapılmaksızın tam tazminat bedeli kazazedeye ödenir.
Çift Taraflı Trafik Kazaları
Çift Taraflı Trafik Kazalarında Kimler Tazminat Bedeline Hak Kazanır
Çift taraflı veya birden çok aracın karıştığı zincirleme trafik kazalarında, Kaza sonrası polis tarafından trafik kazası tespit tutanağı tutulacak ve tarafların ifadesi alındıktan sonra, sürücülerin kusur durumu savcılık, mahkeme veya özel bilirkişi aracılığıyla belirlenecek ve araç sürücüsünün ve araçların içerisinde yolcu olarak bulunan kimselerin, tazminat hakları böylece kaim olacaktır.
Çift taraflı trafik kazalarında %100 kusurlu olarak bulunan sürücü, tazminat hakkına sahip olamayacaktır, ancak %100 kusurlu olan kişinin aracında yolcu olarak bulunan kimseler sigorta tazminatı Bedeli almaya hak kazanacaklardır.
traktörün kusurları eşit veyahut bir tarafın kusuru diğerine göre biraz daha baskın ise, kusur bilirkişi raporu tarafından tayin edilecek kusur oranları ölçüsünde taraflar karşı tarafın Sigorta poliçesinden maluliyet tazminat bedelini talep edebileceklerdir.
Yaralanmalı trafik kazalarında tazminat Bedeli ölümlü trafik kazalarında ki gibi hemen talep edilememektedir. Öncelikle yönetmelik gereğince 6 aylık iyileşme süreci beklenecek ve kişinin tedavi sürecinin nihayetinde bedeninde kalıcı olarak bulunan maluliyet oranı tespit edilecektir. Bu tespit sonrasında kalıcı sağlık problemleri, yönetmelik gereğince belli bir yüzdelik oranla puanlandırılacaktır. Alınacak bu maluliyet raporu sigorta tazminat bedelinin temelini oluşturan rapordur.
Yaralanmalı Trafik Kazasında Tazminat Bedeli Nasıl Belirlenir
Yaralanmalı trafik kazasında tazminat bedelini etkileyen birçok unsur bulunmakta ise de temel olarak aşağıdaki maddeler tazminatının hesaplanmasında ve bedelin belirlenmesinde etkili olacaktır.
- Yaralananın maluliyet oranı,
- Yaşı
- Maddi geliri(serbest veya maaşlı çalışan olmasına bakılmaksızın)
- Kusur oranı
Bu unsurlar nazara alınarak oluşturulacak teknik rapor ile ne kadar zarara uğradığı tespit edilir ve bu zarar sigorta şirketi ve kazaya sebebiyet veren kusurlu taraftan kusuru oranınca talep edilir.
Yaralanmalı Trafik Kazasında Kazazedenin Maluliyet Oranı Nasıl Belirlenir
Kazazedenin hastaneye kaldırıldıktan sonra tedavi süreci, hastanın tedavi hikayesini anlatan epikriz adı verilen raporda tutulur. Burada hastanın başından geçen tedavi süreci kaza anında nerelerinden hasar aldığı ve hangi ilaçların kullanıldığı raporlanır. Yönetmelik gereği(Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması Ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik) 6 aylık iyileşme süreci beklenir (organ ve uzuv kaybı durumlarında bu sürede beklenmez). Bu bekleme süreci sonrasında hasta Adli Tıp Kurumu veya üniversite hastaneleri veyahut devlet hastaneleri tarafından verilecek olan rapor ile kazazedenin kalıcı maliyeti belirli bir yüzdelik orana bağlanır. Bu rapor kısaca kişinin hayat boyu vücudunda taşıyacağı kalıcı engellilik oranını gösterir rapordur.
Maluliyet-Engellilik Raporuna itiraz Edilebilir Mi?
Devlet Hastaneleri veya üniversite hastanelerinden alınan sağlık kurulu raporlarına karşı itiraz yolu il veya ilçe Sağlık müdürlüklerince açıktır. itiraz aynı zamanda hastanenin kendisine de yapılabilmektedir. Burada hasta hakem bir hastaneye yönlendirilerek kalıcı maliyetinin tespiti yönünde yeniden rapor alınmaktadır. Bu sürecin zorlu ve uzmanlık gerektiren bir alan olması münasebetiyle mutlaka bir uzman yardımı alınması gerekmektedir.
Yaralanmalı Trafik Kazasında Zararlar Kimlerden Talep Edilebilir ?
Sigorta Şirketi
Muhtemel bir trafik kazasında doğacak zararlar sigorta poliçesi tarafından teminat altına alınması sebebiyle, kazanın olduğu seninin poliçe limitlerine bağlı olarak sigorta şirketi tarafından tazmin edilir. Sigorta şirketi; Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası(Trafik Sigortası) veya var ise Kasko Sigortasının limitleri oranında yaralanan kişiye tazminat ödemesi yapmaktadır.
Araç Sürücüsü ve Ruhsat Sahibi(işleteni)
Araç sürücüsü ve ruhsat sahibi, sebep olduğu zararlardan prensip olarak birlikte sorumludurlar. Zira aracın sürücüsü ve aracın işleteni sayılan ruhsat sahibi, Zarar görenlere karşı birlikte sorumlu olacaklardır.
Örnek verecek olursak; bilirkişi tarafından tespit edilen zararın 450.000.00 TL olduğunu kabul edelim, 2019 yılı trafik kazalarında, zorunlu mali sorumluluk sigortası tarafından teminat altına alınan Bedel, Kişi Başına Sakatlanma Ve Ölüm için 390.000-TL'dir. Böylece sigorta şirketi tarafından ödenecek en yüksek limit, zarar ne olursa olsun bu bedeli aşmayacaktır. Bu 390 bin TL’den arda kalan zarar araç sürücüsü ve ruhsat sahibinden talep edilir. Bu örnekte 60 bin TL araç sürücüsü ve ruhsat sahibinin sorumluluğunda yer alır.